Yakın zamanda Kuala Lumpur’da sergi açan ve yoğun ilgi gören Kamboçyalı ressam Pen Robit sanatın hayatını kurtardığını söylüyor. Kamboçya’da dört sergi yaptıktan sonra ilk kez uluslararası sanat sahnesine çıkan sanatçı dört kardeşin en büyüğü. “Sanat olmasa müptezel olurdum. Ufak yaşlarda Vietnam savaşı ile büyüyen bizler yollarda devasa tanklar görürdük, bir kuşak böyle kayboldu. Birçok insan gibi benim de köprü altında bali koklamam ve o yola düşmem çok olasıydı, ama 12 yaşımdan beri çizmenin bana verdiği haz bugüne kadar değişmedi, ufak yaştan beri sanatçı olmam gerektiğini biliyordum” diyen genç sanatçı güçlükler içerisinde güzel sanatlar okumuş.
16 eserin olduğu bu “Mükemmel (Out of This World)” isimli sergide canlı renkler ve askeri temalı sembolizm var. “Bu sergideki resimlerimde savaş, doğal afetler ve yolsuzluk gibi toplumsal konuları ele aldım. Babamın ailesi savaşta katledildi, dolayısıyla savaş konusu bizi birkaç kuşak boyunca meşgul edecek.”
Sergiden Eserler
Kamboçya nerede ? Kamboçya’da ne oldu?
Kamboçya Güney Doğu Asya’da, kuzeybatıda Tayland, kuzeydoğuda Laos, doğuda Vietnam ile komşudur. Nüfusu 15 milyon civarındadır, halkın %95’i Budist’tir.
Kamboçya, 1863 ile 1953 yılları arasında Fransızların işgali altında kalır. Bağımsızlığını kazandığı 1953 yılından 1967 yılına kadar geçen sorunsuz bir dönemin ardından Vietnam/Amerika savaşında, Viet Kong birliklerine lojistik destek verdiği için, 1969 yılında Amerikalılar tarafından bombalanır ve işgal edilir. Bu dönemde Kamboçya topraklarına on binlerce atılan bomba atılır. 1970 yılında da Amerika’nın desteğiyle gerçekleşen darbe sonucunda askeri cunta yönetimi ele geçirir. Kamboçya Kralı Sihanouk Çin’e sığınır. O sıralar küçük bir gurup olan Çin yanlısı Kızıl Khmerler, askeri cuntaya karşı iç savaş başlatırlar. Başta Kral Sihanouk, Çin ve Vietnam olmak üzere, askeri yönetimi devirip, krallarını geri getireceği umuduyla Kamboçya halkı Kızıl Khmerler’i desteklerler.
Kızık Khmerler Pol Pot’un liderliğinde iç savaşu kazanırlar. Pol Pot ve kurmayları kendilerine ve rejimlerine muhalif olan herkesi; gerekirse birkaç kuşağı yok ederek,milyonlarca Kamboçyalıyı katleder. Kendi tanımlamalarıyla “sıfır yıl” projesini gerçekleştirirler. Dünyanın seyirci kaldığı bu felaketlerin sonrası, 1978 Aralık ayında Vietnam, Kamboçya’ya girerek Kızıl Khmerler’in üç buçuk yıl süren kanlı iktidarına son verir.
Pol Pot döneminde nüfusu yedi buçuk milyon olan Kamboçya’da, en az 1.5 milyon insan katledilmiştir. 2018 yılında, 92 yaşındaki Nuon Chea, Kızıl Kmerlerin lideri Pol Pot’un yardımcısı, 87 yaşındaki Khieu Samphan, devlet başkanı müebbet hapse mahkum edildiler. Günümüzde kırklı ve ellili yaşlarda olan, kadınlı erkekli bu katillerin çoğu, Kamboçya ve komşu ülkelerde değişik işler yaparak yaşamlarını sürdürmektedirler
Kamboçyalı ressam