Botaşani’de doğar. Ailesinin toprak sahibi olması nedeniyle 5 yaşından itibaren İpoteşti’deki bu evde yaşamaya başlar. Burayı hep evi olarak kabul eder. Ihlamur ağaçları içindeki bu şirin evde 4 kız 7 erkek toplam 11 kardeştirler. Ev bugün şirin bir müze olarak hizmet verir. İçerdeki eşyalardan sadece ufak bir kutu, alttaki resimde aynanın önünde, Eminescu’nun bizzat kullandığı üründür. Diğer parçalar, müze kurulurken o döneme uygun eşyalardan seçilir.
Mihai Eminescu kimdir?
Romanya’nın milli şairi, en önemli sanatçısıdır. 15 Ocak 1850 günü Romanya’nın kuzey doğusundaki Botoşani’de doğar. 5 yaşından itibaren Botoşani’ye çok yakın İpoteşti kasabasında yaşamaya başlar. İlk şiiri “Bende İmkan Olsaydı” henüz 16 yaşındayken bir dergide yayımlanır. Derginin yayın yönetmeni, genç şairin “Eminovic” olan soyadını “Eminescu” olarak değiştirir. Viyana’da felsefe, Ekonomi, Hint Mitolojisi, Romen Dilleri, Sanaleritçe, Politika, Karşılaştırmalı Mitoloji, Antik ve Modern Avrupa Edebiyatları konularında eğitim alır. Son yıllarında akli dengesini yitirir ve 15 Haziran 1889 tarihinde Bükreş’de, henüz 39 yaşında, hayata veda eder.
Eminsecu’nun en meşhur şiiri nedir?
Hiç şüphesiz “Luceafarul” yani “Çoban Yıldızı” en meşhur şiiridir (1883). Genç bir prensesin her gece çoban yıldızına yalvarmasını anlatan 98 kıta uzunluğundaki bu şiiri Dünya Rekorlar Akademisince “en uzun sevgi şiiri” seçilir.
Şiirde, çoban yıldızı prensese âşık olur ve onun için sonsuzluğu terk etmeye hazırdır. Fakat daha sonra prensese duyduğu saf aşkın maddî dünyada paylaşılamayacağının farkına varır. Eminescu’nun “Çoban Yıldızı” isimli şiirinden kısa bir bölüm;
[…]Bugün böyle, yarın böyle, giderek
Aşk duyguları artıyordu.
Çoban Yıldızı da sevinerek,
O da kıza gönül atıyordu.
Kızcağız, başını dayamış,
Sanki bir rüyaya dalmıştı.
Çoban Yıldızı’na aşık olmuş,
Yüreğini bir sevda sarmıştı. […]
Eminescu’dan seçmeler;
“Ne bayrak isterim, ne de süslü tabut, gökyüzü parlak olsun”
“İnsanlar iki kısma ayrılırlar: bazıları bir şeyler ararlar ama hiçbir şey bulamazlar, bazıları da aradıklarını bulurlar ama bulduklarından tatmin olmazlar.”
“Her şey zaman alır ve zaman da gelip her şeyi alır.”
Mai am un signur dor (tek bir dileğim var);
Dileğim var bir tek:
Dingin bir ülkede
Deniz kıyısında ölmek;
Kumsalının üstünde,
O yüzdüğüm, her zaman,
Bir cennete nazır,
Yanında ormanı hazır,
Huzur dolu derinliklere uzanan.
Bedenim ne mezar ister,
Ne de mum ışıkları,
Örün sarmaşıkları
Bir yatak yapın yeter. […]
Romanya’nın en ünlü ve etkileyici klasik Romen şairi kabul edilir, şiirleri 79 dile çevrilir. Eminescu tarihi şiirlerinde ayrıntılı araştırma yapar ve dönemin yazılı kaynaklarını okuyarak kesin bilgileri kullanır. Yazdığı ünlü “Beş Mektup” şiirlerinden “ Üçüncü Mektup”, Osmanlı’nın kuruluşu, yönetim şekli, bölgeleri ile ilgili bilgileri anlatır. Belki de bunu yapan dünya üzerindeki tek yabancı şairdir. ( Osman Gazi’nin Şeyh Edebali’nin dergahında gördüğü meşhur rüyayı anlatıyor. Osman Gazi rüyasında göğsünden bir ağacın çıktığını, dal budak salıp dünyayı kucakladığını görür)
İpoteşti nerede?
Günümüzde Romanya sınırları içindeki “Moldova Bölgesi” olarak belirtilen bölgede yer alan Botoşani şehrine 10 km mesafededir.
Bu bölgede kış mevsimi sert geçer. Bu nedenle Eminescu’nun şiirlerinde kış mevsiminin özelliklerini, soğuğu çağrıştıran ifadeler sıklıkla görülür. Kış mevsiminin zor şartlarında yaşamış ve duygularını şiire aktarmayı başarır.
Enescu dışında, büyük bestekar George Enescu, tarihçi Nicolae Iorga ve ressam Stefan Luchian gibi Romanya’nın en meşhur isimleri de Botoşani bölgesinde dünyaya gelir.
