Brezilyalı Paulo Coelho’nun son kitabı “Elif” Portekizce’den sonra ilk defa Türkçe’ye çevrilmiş. Yani Coelho’nun Türk hayranları bir hayli şanslı. “Kitaptakilerin %90 lık kısmını yaşadım”(1) diyen Coelho, “Simyacı” ile başladığı yazarlık serüveninin, bence yaratıcılık bakımından en durgun zamanlarını yaşıyor. Kitap ne yazık ki sizi peşinden sürüklemiyor.
Kitabın konusuda bu duygulara paralel bir hikayeyi anlatıyor.
Coelho: “Gelişmem durdu” dedim, “Galiba benden bu kadar”. (2)
Ustası J : “Senin buradan gitmenin vakti zamanı geldi. Rutin hayatının çürüttüğü krallığını yeniden keşvetmenin vaktidir artık” (3)
Ve bu konuşmalardan sonra Coelho neredeyse tüm Rusya’yı baştan sona dolaşan 9288 km.lik bir tren yolculuğuna çıkıyor. Trans-Sibirya demiryolu. Trende Coelho’ya rusca çevirmeni ve Tao ustası Yao, yayıncısı ve hayranı olan Türk kız Hilal ona eşlik ediyor.
Yazar 77.sayfada Elif’e kavuşuyor. Osmanlı ve Arap kültürünü biraz da tasavvufu biliyorsanız ve benim gibi Elif ismini görür görmez bu kitabı almaya karar verdiyseniz, hayal kırıklığı yaşayacaksınız. Elif’i bizim bakış açımızla isimlendirmemiş. “Elif, herşeyin aynı yerde aynı anda bulunduğu nokta”(4)
Kiap kurgusunda Yao ve Hilal kritik kahramanlar. Hikaye Yao’nun eşini kaybetmesinden, Hilal’in ise çok küçük yaşlarda yaşadığı sıkıntılardan beslenerek gelişiyor. Ancak reankaryasyon da sadece Hilal ile buluşması ve Yao’yu bu çembere (ışık çemberi) katmaması (veya katamaması) ilgi çekici bir finalin oluşamamasının önemli bir sebebi.
Beni en çok rahatsız eden bölüm ise Coelho’nun ihtiyar şamanı ziyarete gittiği bölüm oldu. “ Ihtiyar Şaman keramet sahibi, muhterem birine benziyordu. Çok yollardan geçtiğim ve hepsinin tek noktada birleştiğini bildiğim için bana yeni bir şey gösteremezdi”(5) Herkesin birbirinden öğreneceği bir şey yok mudur? Hele bu karşımızdaki ihtiyar ve hayat tecrübesiyle dolu bir insansa herhalde bu ihtimal biraz daha fazladır.
Reankarnasyon ile ilgilenenlerin severek okuyabileceği, benim için ise daha iyi bir kurgu ve finale sahip olması gerekir diye düşündüğüm bir eser olmuş.
Kitap 245 sayfa, 20 TL.
1) Mart 2011 tarihinde Istanbul Pera Palas Otel’de basın toplantısı düzenledi.
2) Coelho, Paulo, Elif, Can Yayınları, Istanbul, Mart 2011, syf.18
3) a.g.e, syf 21
4) a.g.e, syf 77
5) a.g.e, syf 198