Berlin Şiir Evi’nin hazırladığı, dünyanın en büyük şiir portalı olan Lyrikline, dünyanın en çok okunan şairlerini ve şiirlerini açıkladı. Verilere göre şair Orhan Veli Kanık’ın ‘Anlatamıyorum’ şiiri dünyanın en çok okunan ikinci şiiri.
Anlatamıyorum
Ağlasam sesimi duyar mısınız,
Mısralarımda;
Dokunabilir misiniz,
Gözyaşlarıma, ellerinizle?
Bilmezdim şarkıların bu kadar güzel,
Kelimelerinse kifayetsiz olduğunu
Bu derde düşmeden önce.
Bir yer var, biliyorum;
Her şeyi söylemek mümkün;
Epeyce yaklaşmışım, duyuyorum;
Anlatamıyorum.
1999’dan beri yayında olan Lyrikline, bünyesinde 84 dilde 1375 şairin 12312 şiiri, 18502 çevrisi ve bu şiirlerin şairlerin kendi sesinden kayıtlarını barındırıyor.Her yıl haziran ayında Berlin Şiir Festivali kapsamında editörleri ile toplanıp bu toplantıda yıllık istatistikleri açıklayan sitenin verilerinde bu yıl Türkiye’den en çok okunan şiirler şöyle:
1-“Anlatamıyorum” – Orhan Veli
2-“Hürriyete Doğru” – Orhan Veli
3-“Sevgilerde” – Behçet Necatigil
4-“Masalların Masalı” – Nâzım Hikmet
5-“İdiller Gazeli” – Haydar Ergülen
6-“Angina Pektoris” – Nâzım Hikmet
7-“Denizi Özleyenler İçin” – Orhan Veli
8-“Güzel Havalar” – Orhan Veli
9-“Büyük İnsanlık” – Nâzım Hikmet
10-“Belkim Bir Kertenkeleyim” – Can Yücel
Dünyada en çok şiir okuyan ülkeler?
179 ülkeden okuru olan sitenin Haziran 2018 – Mayıs 2019 tarihleri arasını kapsayan son istatistiğine göre en çok şiir okunan ülke Almanya. Bunda Lyrikline’ın ilk kurulduğu ülke olmasının katkısı var. En fazla şiir okuyan ülke sıralaması;
1. Almanya,
2. ABD,
3. Türkiye,
4. Büyük Britanya,
5. Sırbistan,
6. Avusturya,
7. İspanya,
8. İsviçre,
9. Rusya,
10. Fransa
Bu tarihler arasında en az şiir okunan ülke ise Brundi olarak belirlendi. Öte yandan son üç yılın istatistiklerine bakıldığında, Türkiye’den okur sayısının istikrarlı bir şekilde arttığı görüldü. Türkiye, geçen yıllarda da ilk beşe yerleşmişti.
Lyrikline Nedir?
1999 yılında (www.3nokta.com sitemizle aynı sene) yayına başlayan site, 2002 yılından beri UNESCO desteğindedir. Sitede 10.000 den fazla şiir bulunuyor. Beğenilen şiirlerin birden fazla başka dilde çevirisine ulaşmak ve şiiri dinlemek de mümkün. Lyrikline, UNESCO projesi olarak “çağdaş, sınır ötesi kültürel değişimin mükemmel bir formu” olarak önerildi ve Birleşmiş Milletler tarafından Medeniyetler Arası Diyalog Yılı kapsamında kayda değer bir kültürel proje olarak kabul gördü.
Orhan Veli Kanık Kimdir?
13 Nisan 1914’te İstanbul’da doğar. 1933’te Ankara Gazi Lisesi’nden mezun olduktan sonra bir süre İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’ne devam eder. Yarıda bıraktığı bu okuldan sonra 1936’da Ankara’da PTT Genel Müdürlüğü’nde çalışır. 1945’te Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu’na girer, 1947’de bu görevden ayrılıp yaşamını yazarlık ve çevirmenlikle kazanmaya başlar. Çeşitli dergi ve gazetelerde yazı ve şiirler yazan sanatçı 1 Ocak 1949’da yayımlamaya başladığı “Yaprak” dergisini 15 Haziran 1950’ye değin 28 sayı çıkartır. Ankara’da belediyenin açtığı bir çukura düşüp yaralanır ve bu olaydan dört gün sonra İstanbul’da bir dostunun evinde rahatsızlanarak kaldırıldığı Cerrahpaşa Hastanesi’nde beyin kanaması sonucu 14 Kasım 1950 tarihinde yaşamını yitirir. Orhan Veli’nin mezarı Aşiyan’dadır. Abidin Dino tarafından özel olarak tasarlanan mezartaşı ise maalesef kırılmış , sadece isminin yazdığı kısım orjinal olarak kalmıştır.
- Garip hareketini başlatmıştır. Ölümüne kadar hareketin ilkelerine bağlı kalmıştır.
- Şiir sanatına ait klasik biçimlerin dışına çıkarak modern Türk şiirinin olanaklarını genişletmiştir.
- Her türlü sözcüğün şiire girebileceğini göstermiş, günlük konuşma dilini kullanmıştır.
- Şiiri sokağa yönlendirmiştir. Şiir bütünüyle toplumun emrine vermiş, bireyciliğe karşı çıkmıştır.
- Şiirlerinde sıradan insanları, insanın basit ama sevgi dolu yaşamını, aşklarını, acılarını, kaygılarını işlemiştir.
- Çocukluğa özlem, doğa, deniz, İstanbul sevgisi, kaldırımlar, balıklar onun şiirlerinde ele aldığı konulardandır.
- Şiirlerinde derin bir “ironi” vardır. Espri ve nükteye yer vermiştir.
- Bir dönem “Mehmet Ali Sel” takma adını kullanmıştır.
- 1947’de “Yaprak” adlı dergiyi çıkarmıştır.
- 1949’da Nasrettin Hoca’nın 72 fıkrasını şiir biçimine getirmiştir.
- 1948’de La Fontaine’nin 51 fablını çevirmiş, bunun dışında da çeviriler yapmıştır.
Eserleri:
- Şiir: Garip, Yenisi, Vazgeçemediğim, Karşı, Nisan, Destan Gibi, Anlatamıyorum, Beni Bu Havalar Mahvetti
- Düzyazı: Denize Doğru, Bindiğimiz Dal, Edebiyat Dünyamız, Sanat ve Edebiyat Dünyamız
“ölünce kirlerimizden temizlenir / ölünce biz de iyi adam oluruz” Orhan Veli
