Ülkemizin kültürel zenginliğini en çok hissettiğimiz illerden biri olan Gaziantep’ten kaçırılan tarihi miraslarımızdan bir olan Çingene Kızı Mozaiği’nin eksik parçaları artık topraklarımızda. Daha önce, Amerika’nın Bowling Green State Üniversitesi’nde sergilenen bazı mozaikler Türkiye’ye teslim edildi. Ancak koşulan şart ise bu mozaiğin kopyasının yapılıp gönderilmesiydi. Bunun üzerine büyük bir çalışma başlatan Gaziantep Belediyesi 12 parçadan oluşan mozaiği tamamladı, kopya mozaik de Amerika’da sergilenecek.
“Çingene” Kızı Mozaiği Nedir?
“Çingene Kızı” figürü, Roma döneminin zengin villalarından birinin yemek odasının tabanını süsleyen büyük bir mozaiğin küçük bir parçasıdır. Bugün Gaziantep’in simgelerinden biri olarak kabul edilir. Taban mozaiğinde birbirinden tamamen bağımsız 10’dan fazla parça bulunur ve “Çingene Kızı”‘da bu parçalardan birisidir. Amerika’dan gelen bu 12 parça ile birlikte “Çingene Kızı” etrafındaki şekiller (pan maskesi, kadın tiyatro maskesi, hint tavus kuşu, maenad maskesi ve gagasında bitki dalı tutan kuş gibi) yani diğer mozaikler tamamlanmış oldu.
“Çingene Kızı” Mozaiği nerede?
Mozaik, Gaziantep şehir merkezindeki dünyanın en büyük mozaik müzesi Zeugma Arkeoloji Müzesi’nde bulunmaktadır. Muhteşem “Çingene Kızı” mozaiği, Gaziantep’in Nizip ilçesinin 10 km doğusunda, MÖ 300 yılında Büyük İskender’in Fırat’ı geçtiği yere kurulmuş olan Belkıs/Zeugma antik kentinde bulunmuştur.
Neden “Çingene Kızı” deniyor?
Bu mozaiğe Çingene Kızı denilmesinin sebebi, eseri yapan kişinin, eserdeki insan suretinin, kulağında küpeler, iri gözler, örgülü saçlar ve başındaki bağ ile resmedilmiş olmasıdır.
“Mozaik sanatı” nedir?
Antik dönemlerde başlayan bir tür resim sanatıdır. Taş, pişmiş toprak, cam veya fayans kullanılarak hazırlanan küçük parçacıklar, kireç-kum-tuğla tozundan meydana gelen harç üzerine bir motif veya figür oluşturacak şekilde yerleştirilir, parçalar arasındaki boşluklar ayni harçla doldurulur. Bu parçalarla hazırlanan resimler, salon tabanları, saray duvarları ve tavan kaplamaları olarak karşımıza çıkar.
Mozaik denildiğinde ilk akla gelen ülke İtalya‘dır. Ancak Türkiye’de en az İtalya kadar mozaik konusunda önemli bir merkezdir. Dünyanın en büyük mozaik müzesi Antakya Müzesi, Ayosofya, Zeugma, Efes Antik Kenti ve Demre önemli mozaik merkezlerdir.