Ayşe Kulin hayatının 20 senelik kısmını (1941-1964) “Hayat” isimli bu kitapta anlatmış. Biyografisini yazmış. Ilk önce “Bana ne Ayşe Kulin’in hayatından” ön yargısıyla düşünürek kitabı incelemeye başladım. Ne arkadaşıyım ne de akrabası, hayatımda yeri yok.Kitaba baktıkça, cesaretle kendi hayatını yazabilmiş, arkadaşlarının ve ailesinin resimlerini çekinmeden yayımlamış bu yazarı merak etmeye başladım. Ayrıca çok satanlar bölümündeki kitap, sağ alt köşesinde yer alan “ 1. baskı 100.000 ” logosuyla daha da ilgi çekici hale geldi ve kitabı aldım. Ayşe Kulin ile tanışmış oldum.
Fevkalade akıcı bir dili var Kulin’in, insanı sıkmıyor. Kitabın ilk sayfalarında, hayata gözlerini açtığı ilk dakikaları anlatırken bir “mavi” tasviri yapmış ki paylaşamadan edemedim;
“Mavi! Ilk algıladığım renk! Babamın gözlerinde! Sütliman ve dibi görülebilen berrak bir denizin akaşmüstüne doğru birkaç ton koyulaştığındaki derin mavi! Sevginin, güvenin, mutluluğun rengi, babamın gözlerindeki! Maviye düşkünlüğüm bundan mı kaynaklandı acaba? Hep mavi giymek istedim çocukken. Odama mavili perdeler astırdım; kitaplarımı, defterlerimi mavi kağıtlarla kapladım.” (1)
Kız evlatların genelinde olduğu gibi Kulin’de, babasına daha fazla düşkün ve ona hayran. Üstteki alıntının satır aralarında buna dikkat ettiniz mi bilemiyorum ama bunu kitabın tamamında hissedebiliyorsunuz.
Kitabın benim için ilgi çekici tarafı, bir genç kızın kişisel gelişiminden daha çok karşılaştığı olaylara kendisinin ve çevresindekilerin bakış açılarını anlattığı kısımlardı. Örneğin, 2.dünya savaş yılları, 6-7 Eylül olayları, Nazım’ın şiirleriyle tanışması, Ihtilaller, Adnan Menderes’in asılması, Ingiltere’deki günlük hayat.
“Sanıyorum insanlar 70’li yıllara kadar Türkiye’de en çok , “komünist damgası” yemekten korktular.” (2)
“Ingilizler banyoyu suyla doldurup içine otururlar, sabunlanır çıkarlarmış. Yani saç, baş, kıç hepsi aynı suda yıkanıyor. Bunun adı temizlenmek!” (3)
Ayşe Kulin 1950’lilerin Türkiyesi için çok güzel bir hayat yaşamış iyi eğitim almış bir insan. Bu 21. yüzyıl Türkiye’sinde dahi kolaylıkla yaşanamayacak bir hayat. Bunun farkında olan yazar, kitabın bazı bölümlerde (ister istemez) kendisini ve ailesini biraz abartarak kaf dağının tepesine koyuvermiş.
Ayşe Kulin, hayatının diğer dönemlerini “Hüzün” isimli başka bir kitabında anlatmış. O kitabı okumak istemiyorum. Kulin çok başarılı bir yazar ve onun yazdığı herhangi bir kitabı okumak isterim ama biyografisi kalsın.
Kitap 337 sayfa, fiyatı 15 TL.
1) Hayat, Kulin, Ayşe, Everest Yayınları, Ocak 2011, Istanbul, syf.4
2) a.g.e, syf 162
3) a.g.e, syf 256